Cách đạp pedal piano đúng cách và đơn giản

Đàn piano, với vẻ đẹp và sức mạnh âm thanh mê hoặc, luôn ẩn chứa những bí quyết để tạo nên những bản nhạc tuyệt vời. Một trong những bí quyết đó chính là việc sử dụng pedal một cách hiệu quả. Nếu bạn đang tìm hiểu cách đạp pedal piano để nâng cao kỹ năng chơi đàn thì bài viết này sẽ hướng dẫn bạn những kỹ thuật cơ bản và quan trọng để làm chủ pedal, giúp âm nhạc của bạn thêm phần sống động và giàu cảm xúc. Hãy cùng Trung Nguyên Piano khám phá ngay!

Pedal piano là gì?

Pedal, hay còn gọi là bàn đạp đàn piano, là một bộ phận không thể thiếu, góp phần tạo nên sự phong phú và biểu cảm cho âm thanh của cây đàn. Không chỉ đơn thuần là một phụ kiện, pedal đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh âm sắc, độ ngân vang và tạo nên sự chuyển tiếp mượt mà giữa các nốt nhạc.

Việc sử dụng pedal đúng cách không chỉ làm cho bản nhạc thêm sống động, chuyên nghiệp hơn mà còn thể hiện trình độ và sự tinh tế của người chơi. Một bản nhạc thiếu đi sự hỗ trợ của pedal có thể trở nên khô cứng và thiếu chiều sâu cảm xúc. Chính vì vậy, việc làm chủ kỹ thuật sử dụng pedal là một bước tiến quan trọng trên con đường chinh phục nghệ thuật piano.

Các loại pedal piano

Soft Pedal (Una Corda)

Đàn piano thường có ba pedal và pedal đầu tiên bên trái là Soft Pedal (Una Corda), có chức năng làm giảm cường độ âm thanh. Cơ chế hoạt động của nó là làm giảm khoảng cách giữa búa gõ và dây đàn, hoặc dịch chuyển búa gõ sang một bên, khiến búa chỉ tác động lên một dây đàn thay vì hai hoặc ba dây như bình thường.

Điều này tạo ra âm thanh nhẹ nhàng hơn, mềm mại hơn, rất hữu ích trong việc tạo ra những đoạn nhạc du dương, êm dịu hoặc những hiệu ứng âm thanh đặc biệt. Việc sử dụng Soft Pedal đòi hỏi sự tinh tế để tạo nên sự cân bằng âm thanh trong cả bản nhạc.

Sostenuto Pedal

Pedal giữa, thường được gọi là Sostenuto Pedal, có chức năng duy trì âm thanh của những nốt nhạc được nhấn xuống trước khi đạp pedal. Không giống như Sustain Pedal (pedal bên phải), Sostenuto Pedal chỉ giữ những nốt đã được nhấn trước đó, cho phép người chơi tạo ra sự kết hợp âm thanh phức tạp và tinh tế hơn. Những nốt nhấn sau khi đạp Sostenuto Pedal sẽ không bị giữ lại.

Đây là một pedal khá đặc biệt, đòi hỏi người chơi cần có sự luyện tập và hiểu biết để khai thác hết tiềm năng của nó trong việc tạo nên những hiệu ứng âm thanh độc đáo. Không phải tất cả các loại đàn piano đều được trang bị Sostenuto Pedal.

Sustain Pedal (Damper Pedal)

Sustain Pedal (Damper Pedal), hay còn gọi là pedal vang âm, là pedal được sử dụng phổ biến nhất và nằm ở bên phải của đàn piano. Chức năng chính của nó là nâng các bộ phận hãm âm (dampers) lên khỏi dây đàn, cho phép dây đàn tiếp tục rung động sau khi người chơi thả tay khỏi phím.

Điều này tạo ra hiệu ứng ngân vang, làm cho âm thanh kéo dài và tạo nên sự liên kết giữa các nốt nhạc, đặc biệt hữu ích trong việc chơi các đoạn nhạc legato hay tạo nên những hiệu ứng âm thanh sâu lắng, đầy cảm xúc. Sử dụng Sustain Pedal đòi hỏi sự tinh tế và khéo léo để tránh gây ra sự hỗn loạn âm thanh.

Cách đạp pedal piano đúng chuẩn

Độ sâu

Độ sâu khi đạp pedal cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng âm thanh. Không có một quy tắc cứng nhắc nào về độ sâu pedal, mà nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại đàn piano, âm học của không gian biểu diễn và cả thính giác cũng như phong cách của người chơi. Bạn có thể thử nghiệm với nhiều mức độ sâu khác nhau: đạp sâu hoàn toàn, một nửa, ba phần tư, hoặc chỉ một phần tư.

Một số nghệ sĩ piano còn sử dụng đến 12 mức độ sâu khác nhau, điều chỉnh độ sâu pedal một cách tinh tế để tạo nên những sắc thái âm thanh đa dạng. Việc điều chỉnh độ sâu pedal không chỉ ảnh hưởng đến cường độ âm thanh mà còn làm thay đổi cả màu sắc và âm sắc, tạo nên sự phong phú và biểu cảm cho bản nhạc.

Ví dụ, trong một đoạn nhạc chuyển từ cao xuống thấp, bạn có thể đạp pedal sâu hơn ở những nốt thấp để tránh bị mờ nhòe, trong khi giảm độ sâu pedal ở những nốt cao để tạo sự trong trẻo, rõ ràng. Hãy mạnh dạn thử nghiệm và tìm ra cách đạp pedal phù hợp nhất với bản nhạc và phong cách chơi của riêng bạn.

Thời điểm nhấn, thả pedal

Thời điểm nhấn và thả pedal cũng ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng âm nhạc. Về cơ bản, có ba thời điểm chính để đạp pedal: trước khi đánh nốt, cùng lúc đánh nốt và sau khi đánh nốt.

• Đạp pedal trước khi đánh nốt, đặc biệt hữu ích khi bắt đầu một bản nhạc hoặc một đoạn nhạc cần sự ấm áp, giàu âm sắc, vì nó cho phép các dây đàn được rung tự do, tạo ra nhiều âm bội hơn.
• Đạp pedal cùng lúc đánh nốt là cách ít phổ biến hơn, thường chỉ được sử dụng trong những trường hợp đặc biệt, ví dụ như cần tạo hiệu ứng staccato nhưng vẫn giữ được sự ngân vang, hoặc để tạo màu sắc cho một hợp âm ngắn.
• Sau khi đánh nốt (syncopated, legato hoặc late pedal) là cách phổ biến nhất, giúp tạo sự liên kết mượt mà giữa các nốt nhạc và hợp âm, tạo nên cảm giác legato và liền mạch.

Việc lựa chọn thời điểm đạp pedal phụ thuộc hoàn toàn vào ngữ cảnh âm nhạc và sự sáng tạo của người chơi. Hãy thử nghiệm với các cách khác nhau để tìm ra lựa chọn phù hợp nhất cho mỗi trường hợp.

Lưu ý về tốc độ nhấn/thả pedal

Một trong những lưu ý khi sử dụng pedal legato (đạp sau khi đánh nốt), tốc độ chuyển tiếp giữa việc thả và đạp pedal cần được kiểm soát cẩn thận. Sự chuyển tiếp quá chậm có thể làm cho hòa âm bị nhòe, gây ra cảm giác khó chịu và mất sự trong trẻo. Ngược lại, nếu quá nhanh, sự liên kết giữa các nốt nhạc sẽ bị gián đoạn.

Mục tiêu là tạo ra sự chồng chéo (overlap) giữa các âm thanh một cách mượt mà, tạo nên sự liên tục và mềm mại. Một kỹ thuật nâng cao là việc thay đổi độ sâu của pedal với tốc độ rất nhanh, nhưng không nhấc hoàn toàn chân khỏi pedal. Kỹ thuật này thường dùng để duy trì hòa âm nền, nhất là ở phần bass, trong khi vẫn giữ được sự rõ ràng của giai điệu.

Nếu đạp pedal quá sâu, giai điệu dễ bị lấn át, lúc này, kỹ thuật “pedal rung” (với tốc độ rất nhanh) có thể được sử dụng để tạo ra sự ngân vang nhẹ nhàng mà không làm mất đi sự trong trẻo của giai điệu.

[elementor-template id=”9281″]

Xem thêm:

• Đàn piano có bao nhiêu dây? Tìm hiểu kiến thức cơ bản về dây đàn
• So sánh piano Kawai và Yamaha chi tiết, toàn diện
• Piano Hybrid là gì? Tìm hiểu về loại piano lai giữa cơ và điện

Trên đây là tất tần tật những cách đạp pedal piano sao cho hiệu quả và đơn giản, giúp bạn có thể nâng cao kỹ thuật chơi đàn của mình. Hi vọng với bài viết này sẽ giúp bạn có thêm nhiều thông tin hữu ích. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào về các mẫu đàn piano điện, đàn piano upright hoặc đàn piano grand , hãy liên hệ với chúng tôi qua website https://trungnguyenpiano.com hoặc hotline 0326.630.975 để được hỗ trợ nhanh nhất!