Bạn đang tìm hiểu về piano upright là gì? Trung Nguyên Piano sẽ giải đáp mọi thắc mắc của bạn về loại đàn piano phổ biến này, từ cấu tạo, kích thước, ưu nhược điểm đến sự khác biệt so với grand piano qua bài viết sau.

Piano upright là gì?

Piano upright hay còn gọi là đàn piano đứng, là loại đàn piano cơ có thiết kế thẳng đứng, dây đàn được đặt theo chiều dọc. Đặc điểm nhận biết dễ nhất của piano upright chính là thiết kế nhỏ gọn, chiều cao khiêm tốn hơn so với grand piano (piano nằm ngang). Piano upright có chiều cao dao động từ 91cm – 152cm, cụ thể:

Piano Spinet: 91 – 96 cm
Piano Console: 102 – 112 m
Piano Studio: 114 – 121 m
Piano Professional: 127 – 152 cm

đàn Piano upright là loại đàn piano có thiết kế thẳng đứng, dây đàn được đặt theo chiều dọc — Loại đàn Piano upright là gì? tại sao được ưu chuộng đến vậ

Cấu tạo của piano upright

Bên cạnh thắc mắc đàn piano upright là gì, nhiều người dùng cũng chưa hiểu rõ về cấu tạo và thành phần chi tiết của loại đàn này. Chúng ta cùng tìm hiểu chi tiết ngay sau đây nhé!

Bộ khung đàn (frame)

Vai trò: Bộ khung đàn trong piano upright bộ phận chịu lực căng của dây đàn, đảm bảo sự ổn định và chắc chắn cho toàn bộ cấu trúc. Đây là thành phần quan trọng giúp duy trì độ căng chuẩn của dây đàn, từ đó tạo ra âm thanh chính xác và rõ ràng.

Cấu tạo: Khung đàn thường được làm từ các loại gỗ cứng như gỗ óc chó, gỗ phong hoặc từ sắt thép để tăng độ bền. Các thanh thép gia cố giúp bộ khung chịu được lực căng lớn, đặc biệt khi dây đàn được lên dây và chịu lực qua nhiều năm sử dụng. Những loại gỗ cao cấp hoặc vật liệu chất lượng cao sẽ ảnh hưởng lớn đến độ bền và chất lượng âm thanh của đàn.

Bộ khung đàn (frame) của piano upright là gì?

Tấm đàn (soundboard)

Vai trò: Tấm đàn có nhiệm vụ khuếch đại âm thanh từ dây đàn, giúp âm thanh phát ra mạnh mẽ và vang xa hơn. Đây là yếu tố then chốt quyết định đến sự cộng hưởng và âm sắc của đàn.

Cấu tạo: Tấm đàn thường được làm từ gỗ thông vân sam, một loại gỗ nổi tiếng với khả năng cộng hưởng âm thanh tốt. Gỗ thông được lựa chọn và chế tác cẩn thận theo các kỹ thuật đặc biệt để tối ưu hóa khả năng truyền tải âm thanh. Bề mặt của tấm đàn được thiết kế mỏng nhưng chắc chắn để tạo ra sự rung động hiệu quả khi dây đàn được gảy.

Dây đàn (string)

Vai trò: Dây đàn là phần quan trọng tạo ra âm thanh khi búa đàn tác động vào chúng. Chúng quyết định đến cao độ và cường độ âm thanh mà người chơi có thể đạt được.

Cấu tạo: Dây đàn piano upright sẽ được làm từ thép cao cấp, có độ đàn hồi và độ bền cao để chịu lực căng trong thời gian dài. Mỗi dây đàn được căng với độ căng chuẩn xác nhằm đảm bảo âm thanh rõ ràng, chuẩn cao độ. Các dây bass thường được quấn thêm một lớp đồng để tạo âm trầm dày và ấm.

Bộ máy hoạt động (action)

Vai trò: Bộ máy hoạt động (action) là hệ thống truyền lực từ phím đàn đến búa đàn, giúp đảm bảo sự nhạy bén, độ chính xác và tốc độ của âm thanh khi nhấn phím.

Cấu tạo: Bộ máy hành động bao gồm nhiều thành phần tinh vi như phím đàn, thanh búa, búa đàn, và các cơ cấu kích hoạt búa đàn (action mechanism). Khi người chơi nhấn phím, lực tác động sẽ truyền qua các thành phần này để kích hoạt búa đàn đập vào dây, tạo ra âm thanh. Thiết kế của bộ máy này được tối ưu hóa để phản hồi nhanh, mang đến cảm giác chơi đàn mượt mà.

Bàn đạp (pedals)

Vai trò: Bàn đạp của piano upright giúp điều chỉnh âm thanh và tạo các hiệu ứng âm thanh đặc biệt, mang lại sự đa dạng và phong phú trong cách thể hiện bản nhạc.

Cấu tạo: Piano upright thường có 3 bàn đạp:

Pedal sustain: Giữ cho âm thanh vang lâu hơn sau khi thả phím, tạo hiệu ứng kéo dài âm thanh.
Pedal soft (una corda): Làm mềm âm thanh bằng cách thay đổi độ tiếp xúc của búa đàn với dây, tạo âm thanh nhẹ nhàng hơn.
Pedal sostenuto: Giữ âm thanh của một số nốt cụ thể trong khi các nốt khác được chơi mà không bị ảnh hưởng, tạo ra khả năng chơi hòa âm phức tạp.
Bàn đạp piano

Phím đàn (keys)

Vai trò: Phím piano upright, chính là nơi người chơi trực tiếp tác động để kích hoạt bộ máy hành động, tạo ra âm thanh.

Cấu tạo: Phím đàn thường được làm từ gỗ bền như gỗ phong hoặc gỗ tùng, và được bọc bởi lớp ngà voi hoặc nhựa tổng hợp ở bề mặt trên để tạo cảm giác mượt mà, thoải mái khi chơi. Độ dài và trọng lượng của các phím cũng ảnh hưởng đến độ nhạy và khả năng điều khiển khi chơi đàn. Phím được thiết kế để đảm bảo độ phản hồi và cảm giác chạm chính xác, cho phép người chơi kiểm soát cường độ âm thanh dễ dàng.

Ưu điểm và nhược điểm của piano upright

Ưu điểm

Kích thước nhỏ gọn: Với thiết kế thẳng đứng, piano upright là gì chiếm ít không gian hơn, rất phù hợp để đặt trong các phòng khách, căn hộ nhỏ hoặc không gian hạn chế. Tính linh hoạt này giúp dễ dàng di chuyển và sắp xếp theo nhu cầu.
Giá cả phải chăng: So với grand piano, đàn piano upright có mức giá thấp hơn đáng kể, phù hợp với đa số người chơi, từ người mới bắt đầu đến những người chơi lâu năm tìm kiếm một lựa chọn kinh tế hơn.
Âm thanh ấm áp: Đàn piano upright cung cấp âm thanh ấm áp, dễ chịu, đủ để thỏa mãn nhu cầu giải trí và luyện tập cá nhân.
Dễ dàng bảo dưỡng: Việc bảo quản và bảo dưỡng piano upright đơn giản hơn so với grand piano, nhờ thiết kế nhỏ gọn và cấu trúc không phức tạp.

Nhược điểm

Âm thanh không vang như grand piano: Do cấu trúc nhỏ gọn, piano upright là gì, thường sẽ có âm vực hẹp hơn, âm thanh không phong phú và vang như grand piano.
Khả năng biểu đạt âm nhạc hạn chế hơn: Thiết kế của piano upright, dù phù hợp cho luyện tập và biểu diễn cơ bản, không thể tạo ra sự đa dạng âm sắc và hiệu ứng âm nhạc chi tiết như grand piano.

Các dòng đàn piano upright phổ biến

Piano Upright (dương cầm đứng) thường có thiết kế nhỏ gọn, tiết kiệm không gian, rất phù hợp cho gia đình, lớp học hoặc các quán café. Các dòng đàn Upright được phân loại chủ yếu dựa trên chiều cao, mỗi loại mang đặc điểm riêng về âm thanh và ứng dụng. Dưới đây là chi tiết các dòng phổ biến như sau:

Spinet (91-96 cm)

Spinet là dòng đàn nhỏ nhất trong các loại Piano Upright, với chiều cao chỉ từ 91 đến 96 cm. Kích thước này khiến Spinet rất lý tưởng cho không gian nhỏ hẹp như căn hộ chung cư, phòng học nhỏ hoặc góc nhà chật hẹp.

Tuy nhiên, vì kích thước nhỏ, khoảng cách của bộ cơ bên trong bị giới hạn, dẫn đến âm thanh không đầy đặn, thiếu độ cộng hưởng và có phần đanh, chát. Dòng Spinet thường ít được ưa chuộng trên thị trường hiện nay do những hạn chế này.

Console (102-112 cm)

Console là bước cải tiến so với Spinet, với chiều cao dao động từ 102 đến 112 cm. Kích thước lớn hơn giúp âm thanh của dòng Console được cải thiện đáng kể, cộng hưởng tốt hơn và âm sắc đầy hơn.

Dòng đàn này phù hợp với không gian gia đình, các trung tâm âm nhạc nhỏ, hoặc các quán café acoustic. Console mang thiết kế thanh lịch và gọn gàng, dễ dàng hòa hợp với không gian nội thất hiện đại. Tuy nhiên, dòng Console cũng không còn phổ biến như trước do thị hiếu chuyển hướng sang các dòng Studio và Professional.

Studio (114-121 cm)

Dòng Studio là lựa chọn hoàn hảo cho những ai tìm kiếm sự cân bằng giữa kích thước vừa phải và chất lượng âm thanh tốt. Với chiều cao từ 114 đến 121 cm, dòng đàn này có bảng cộng hưởng lớn và dây đàn dài, đạt tiêu chuẩn âm thanh gần giống với đàn Grand Piano.

Studio thường được sử dụng trong các phòng thu âm nhạc, lớp học hoặc gia đình. Những cây đàn có chiều cao 121 cm thường được gọi là đàn piano size U1. Với âm sắc lôi cuốn, bộ cơ nhanh nhạy, và thiết kế bền bỉ, Studio là dòng đàn rất được ưa chuộng trên thị trường.

Professional (127-152 cm)

Professional là dòng đàn Piano Upright có kích thước lớn nhất, với chiều cao từ 127 đến 152 cm. Đây là phiên bản thu nhỏ của đàn Grand Piano, mang đến âm thanh đầy đặn, độ cộng hưởng tốt và cảm ứng lực tinh tế.

Nhờ kích thước lớn và dây đàn dài hơn, dòng Professional thường được chọn để học tập, luyện tập chuyên sâu, hoặc sử dụng trong các lớp dạy nhạc. Một số cây đàn trong dòng này còn được phân loại theo kích thước cụ thể, như size U2 (127 cm) hoặc size U3 (131 cm).

Xu hướng hiện nay

Ngày nay, các dòng đàn Piano Upright phổ biến nhất là Studio và Professional nhờ chất lượng âm thanh vượt trội, thiết kế bền đẹp và khả năng đáp ứng nhu cầu âm nhạc chuyên sâu. Trong khi đó, các dòng Spinet và Console dần ít được sản xuất do không đáp ứng được thị hiếu về âm sắc và độ bền.

Tóm lại, lựa chọn dòng đàn Piano Upright phù hợp phụ thuộc vào mục đích sử dụng, không gian và ngân sách của người chơi. Những ai tìm kiếm chất lượng âm thanh tốt và độ bền thường ưu tiên các dòng Studio và Professional.

Sự khác biệt giữa piano upright và grand piano

Không chỉ dừng lại ở câu hỏi đàn piano upright là gì, hầu hết người dùng còn quan tâm đến các yếu tố khác biệt của loại đàn này so với grand piano, vậy hãy cùng so sánh đàn piano upright và grand piano để có thông tin rõ ràng trước khi chọn mua đàn piano nhé!

Trong action

Piano upright: Cơ cấu action hoạt động theo chiều dọc, tức là búa được thiết kế di chuyển từ dưới lên trên. Do trọng lực hỗ trợ búa trở lại vị trí ban đầu, hệ thống này thường có phản hồi chậm hơn. Việc chơi nhanh liên tục có thể hạn chế độ chính xác vì búa cần thời gian để quay về vị trí ban đầu
.
Grand piano: Action được thiết kế nằm ngang, giúp búa di chuyển theo chiều ngang. Điều này mang lại tốc độ phản hồi nhanh hơn và cho phép người chơi kiểm soát tốt hơn khi đánh nhanh các nốt liên tiếp. Hệ thống double escapement trên grand piano giúp búa di chuyển trở lại rất nhanh để sẵn sàng đánh lại, tạo cảm giác chính xác và mượt mà hơn

Bàn đạp

Upright piano: Có ba bàn đạp phổ biến. Bàn đạp trái là Soft pedal giúp giảm cường độ âm thanh. Bàn đạp giữa là Muffler pedal, sử dụng để giảm âm lượng, phù hợp cho việc luyện tập không gây tiếng ồn lớn. Bàn đạp phải là Sustain pedal (Damper pedal), giúp duy trì âm thanh sau khi nhấn phím
Grand piano: Cũng có ba bàn đạp với chức năng tương tự nhưng khác biệt ở bàn đạp giữa, được gọi là Sostenuto pedal. Bàn đạp này giữ cho những nốt đã được chơi vang âm trong khi các nốt khác vẫn được chơi bình thường mà không vang. Điều này cho phép tạo nên hiệu ứng âm thanh phức tạp hơn

Độ dài của bàn phím

Cả hai loại đàn piano đều có độ dài bàn phím tiêu chuẩn là 88 phím. Tuy nhiên, do thiết kế action đặc biệt và chiều dài dây dài hơn, phím trên grand piano thường cho cảm giác chạm mượt mà, nhạy và dễ kiểm soát hơn

Kích thước

Upright piano: Chiều cao của đàn Upright piano thông thường dao động khoảng từ 91cm – 152cm, phù hợp với không gian hẹp như phòng học hay phòng khách nhỏ
Grand piano: Đàn piano nằm, có kích thước dao động từ 1,35m cho đến 3,05m. Đàn được thiết kế nằm ngang có 3 chân (một số nơi gọi đàn Grand piano là đàn piano 3 chân). chiếm nhiều không gian hơn. Chúng cần không gian mở để tận dụng được âm thanh tối đa và không dễ đặt cạnh tường

Bảng âm

Upright piano: Bảng âm nằm phía sau, nhỏ hơn và cho âm thanh không vang xa bằng grand piano. Điều này làm giảm khả năng khuếch đại và sức mạnh của âm thanh
Grand piano: Có bảng âm lớn và dây dài hơn, cho phép phát ra âm thanh đầy đủ và mạnh mẽ hơn. Một bảng âm lớn có khả năng dịch chuyển nhiều không khí hơn, điều này đặc biệt quan trọng với các nốt trầm, giúp âm vang sâu lắng.

Chi phí

Upright piano: Có chi phí thấp hơn vì quy trình sản xuất ít phức tạp và nhanh hơn. Do không yêu cầu vật liệu hay kỹ thuật tỉ mỉ như grand piano, upright piano là lựa chọn hợp lý cho các gia đình và người mới bắt đầu
Grand piano: Có giá thành cao hơn do quy trình sản xuất phức tạp và tốn thời gian. Mỗi chiếc grand piano thường mất từ vài tháng đến một năm để hoàn thiện và cần tay nghề cao để đảm bảo chất lượng. Những chi tiết như hoàn thiện gỗ, âm sắc, và kiểm tra kỹ lưỡng làm tăng chi phí sản xuất

Bảng so sánh đàn piano upright và grand piano chi tiết hạng mục

Tiêu chí	Piano Upright	Grand Piano
Action	Bộ cơ đặt dọc, lực đàn hồi thấp hơn, độ nhạy kém hơn.	Bộ cơ đặt ngang, lực phím mượt mà, phản hồi nhanh, kiểm soát âm tốt hơn.
Bàn đạp	Thường có 2-3 bàn đạp, chức năng cơ bản (Soft Pedal, Damper Pedal, Sostenuto ít phổ biến).	Đầy đủ 3 bàn đạp với chức năng chuyên sâu, bao gồm Sostenuto, hỗ trợ biểu cảm phong phú hơn.
Độ dài bàn phím	Ngắn hơn, độ kiểm soát lực phím hạn chế.	Dài hơn (lên đến 22 inch), tạo cảm ứng lực tốt và tinh tế hơn.
Kích thước	Nhỏ gọn, cao 91–152 cm, tiết kiệm không gian, phù hợp gia đình, lớp học nhỏ.	Lớn, dài từ 1,35–3,05 m, yêu cầu không gian rộng rãi, thích hợp cho biểu diễn chuyên nghiệp.
Bảng âm	Nhỏ hơn, dây đàn ngắn, độ cộng hưởng âm thanh hạn chế, âm sắc nhẹ nhàng hơn.	Lớn hơn, dây đàn dài, tạo âm thanh vang rền, đầy đặn, mạnh mẽ, lý tưởng cho biểu diễn.
Chi phí	Giá thành thấp hơn, phù hợp người mới học, không gian nhỏ.	Giá cao hơn, thường được lựa chọn bởi nghệ sĩ chuyên nghiệp hoặc cho mục đích biểu diễn.

Sự khác biệt giữa piano upright và grand piano — So sánh đàn piano upright và grand piano chi tiết hạng mục

Đàn piano upright là lựa chọn lý tưởng cho những không gian nhỏ và người mới bắt đầu, với âm thanh tốt và thiết kế gọn gàng. Tuy nhiên, nếu bạn cần âm thanh mạnh mẽ và phong phú hơn, đàn piano upright là gì sẽ là sự lựa chọn phù hợp. Hãy tham khảo thêm bài viết của Trung Nguyên Piano để chọn được đàn phù hợp với nhu cầu của bạn

Xem thêm:

Hy vọng với những thông tin trên, bạn đã có được câu trả lời cho câu hỏi piano upright là gì? Hãy đến với Trung Nguyên Piano để được tư vấn chi tiết và lựa chọn những cây đàn piano upright tốt nhất với giá cạnh tranh. Liên hệ ngay với chúng tôi qua số hotline: 0326.630.975 hoặc đến địa chỉ 50 Dân Chủ, Hiệp Phú, Quận 9, Hồ Chí Minh để lựa chọn cho mình đàn piano phù hợp nhất.