7 bài tập khởi động giọng hát trước khi tập hát và chơi đàn

Khởi động giọng đúng cách là bước nền tảng để bảo vệ giọng hát và nâng cao hiệu quả luyện tập, đặc biệt khi bạn vừa hát vừa chơi đàn piano. Bài viết này, Trung Nguyên Piano sẽ chia sẻ 7 bài tập khởi động giọng hát đơn giản, hiệu quả, cùng những kinh nghiệm thực tế giúp bạn chuẩn bị tốt nhất.

Lợi ích của việc khởi động giọng hát trước khi luyện tập

Nhiều người thường bỏ qua bước làm ấm giọng, nhưng kinh nghiệm cho thấy đây là một phần không thể thiếu để có buổi luyện tập hiệu quả và an toàn. Giống như vận động viên cần khởi động trước khi thi đấu, người hát và chơi nhạc cụ cũng cần chuẩn bị “nhạc cụ” của chính mình là giọng hát và cơ thể.

Tại sao cần làm ấm giọng trước khi hát?

Làm ấm giọng mang lại nhiều lợi ích quan trọng, giúp bạn hát hay hơn và bảo vệ sức khỏe giọng hát lâu dài. Quá trình này chuẩn bị cho dây thanh quản và các cơ quan hỗ trợ hoạt động một cách tối ưu.

• Tăng cường lưu thông máu: Các bài tập nhẹ nhàng giúp tăng lưu thông máu đến dây thanh quản, làm chúng trở nên mềm dẻo và linh hoạt hơn.
• Giảm nguy cơ chấn thương: Dây thanh quản được làm ấm sẽ ít bị căng cứng, giảm thiểu nguy cơ tổn thương như khàn tiếng, mất giọng khi hát những nốt cao hoặc hát trong thời gian dài.
• Chuẩn bị cơ hô hấp: Khởi động giúp bạn ý thức và kiểm soát tốt hơn cơ hoành (cơ hô hấp chính nằm dưới phổi) và các cơ liên sườn, từ đó điều tiết hơi thở ổn định và mạnh mẽ hơn.
• Cải thiện chất lượng âm thanh: Khi các khoang cộng hưởng (như khoang mũi, xoang, họng) được làm ấm và thư giãn, âm thanh phát ra sẽ vang, đầy đặn và truyền cảm hơn.
• Tăng sự linh hoạt và mở rộng âm vực: Các bài tập khởi động giúp dây thanh quản sẵn sàng cho việc thay đổi cao độ một cách mượt mà, tạm thời mở rộng âm vực (range) của bạn.
• Chuẩn bị tâm lý và thể chất: Quá trình này cũng giúp bạn tập trung tinh thần, thư giãn cơ thể, sẵn sàng cho buổi luyện tập hiệu quả.

Việc khởi động giọng đều đặn giúp phòng ngừa hiệu quả các vấn đề thường gặp như khan tiếng, mệt giọng sau khi luyện tập. Giọng hát của bạn sẽ có sức bền tốt hơn, hát được lâu hơn mà vẫn giữ được sự trong trẻo. Đồng thời, khả năng kiểm soát âm sắc và cao độ cũng được cải thiện đáng kể, giúp bạn thể hiện bài hát chính xác và truyền cảm hơn.

Tại sao lại cần thiết phải khởi động giọng hát khi kết hợp chơi đàn piano?

Khi bạn vừa đàn piano vừa hát, việc phối hợp nhịp nhàng giữa hai hoạt động này đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng hơn. Khởi động giọng không chỉ tốt cho thanh quản mà còn hỗ trợ tích cực cho việc chơi đàn. Nhiều học viên khi mới kết hợp đàn và hát thường gặp khó khăn trong việc phối hợp, và việc khởi động giọng đúng cách là một trong những giải pháp đầu tiên được các giáo viên hướng dẫn.

Tư thế ngồi chơi đàn piano ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng lấy hơi và duy trì cột hơi của bạn. Một cơ thể căng cứng, đặc biệt là ở vai, cổ và lưng, sẽ cản trở hoạt động của cơ hoành, khiến hơi thở nông và giọng hát thiếu lực. Việc duy trì một tư thế ngồi đúng, điều mà các chuyên gia về piano luôn lưu ý, không chỉ giúp kỹ thuật ngón tốt hơn mà còn tạo không gian cho cơ hoành hoạt động hiệu quả, hỗ trợ cho giọng hát. Sự thả lỏng toàn thân giúp âm thanh phát ra tự nhiên và âm sắc đẹp hơn.

Khi bạn khởi động giọng, cơ thể cũng dần được thư giãn, điều này rất có lợi cho việc kiểm soát các ngón đàn một cách linh hoạt. Các bài tập hơi thở trong quá trình khởi động giúp bạn điều khiển cột hơi tốt hơn, từ đó dễ dàng duy trì làn hơi đều đặn khi hát, ngay cả khi đang tập trung vào việc chơi những đoạn nhạc phức tạp trên piano. Một kỹ thuật viên piano giàu kinh nghiệm từng chia sẻ rằng, sự thả lỏng toàn thân bắt đầu từ những chuẩn bị nhỏ nhất như khởi động giọng, sẽ giúp người chơi cảm thụ và thể hiện âm nhạc tốt hơn.

7 bài tập khởi động giọng hát thiết yếu cho người yêu nhạc

Bài tập 1: Lấy hơi sâu và thở ra chậm

• Cách thực hiện: Đứng hoặc ngồi thẳng lưng. Hít một hơi thật sâu bằng mũi, cảm nhận bụng phình ra (cơ hoành hạ xuống). Giữ hơi trong vài giây (3-5 giây). Thở ra từ từ bằng miệng, cảm nhận bụng xẹp lại. Lặp lại 5-7 lần. Đặt tay lên bụng để cảm nhận sự phồng lên, xẹp xuống là cách mà nhiều người mới bắt đầu được hướng dẫn để hiểu rõ hơn về hoạt động của cơ hoành.
• Mục tiêu: Làm quen với việc kiểm soát hơi thở, tăng dung tích phổi và cung cấp đủ oxy cho cơ thể.

Bài tập 2: Rung môi

• Cách thực hiện: Khép hờ hai môi, thổi hơi ra tạo thành tiếng rung “brrr” liên tục như tiếng xe máy. Cố gắng giữ tiếng rung đều và kéo dài. Bạn có thể thực hiện bài tập này ở một cao độ thoải mái, sau đó thử trượt lên cao hơn hoặc xuống thấp hơn một chút. Đây là một bài tập ưa thích của nhiều ca sĩ chuyên nghiệp vì tính hiệu quả và đơn giản của nó.
• Mục tiêu: Giúp dây thanh quản rung động nhẹ nhàng, thả lỏng các cơ vùng môi, hàm và làm ấm giọng nhanh chóng.

Bài tập 3: Ngân “Mmm” hoặc “Ng”

• Cách thực hiện: Ngậm miệng lại, ngân dài âm “Mmm” (như đang ăn món gì đó ngon) hoặc âm “Ng” (như trong từ “nga”). Cảm nhận sự rung động ở khoang mũi, môi và có thể cả vùng trán. Giữ âm thanh đều và ổn định. Thử ngân ở các cao độ khác nhau. Việc cảm nhận độ rung ở khoang mũi và trán là dấu hiệu cho thấy bạn đang kích hoạt đúng các khoang cộng hưởng quan trọng.
• Mục tiêu: Làm ấm các khoang cộng hưởng, giúp âm thanh phát ra vang, tròn trịa và có độ sâu hơn.

Bài tập 4: Mở khẩu hình và thả lỏng hàm

• Cách thực hiện:
  1. Từ từ mở miệng rộng nhất có thể như đang ngáp, sau đó từ từ khép lại. Lặp lại vài lần.
  2. Hạ hàm dưới xuống một cách thoải mái, sau đó di chuyển nhẹ nhàng sang trái, sang phải.
  3. Dùng đầu ngón tay xoa nhẹ nhàng vùng cơ quai hàm và hai bên thái dương.
     Sự căng cứng ở hàm là một vấn đề phổ biến cản trở việc phát âm tự nhiên. Bài tập này, tuy đơn giản, lại là giải pháp hiệu quả được nhiều chuyên gia khuyên dùng.
• Mục tiêu: Thả lỏng cơ hàm, cơ mặt và vòm họng, chuẩn bị cho việc phát âm rõ ràng, tự nhiên.

Bài tập 5: Trượt âm thanh từ thấp lên cao (Siren)

• Cách thực hiện: Phát ra một âm thanh nhẹ nhàng (ví dụ “u” hoặc “o”), bắt đầu từ nốt thấp nhất bạn có thể hát thoải mái, sau đó từ từ trượt (glide) âm thanh lên cao nhất có thể mà không bị căng hoặc gắt, rồi lại từ từ trượt xuống. Hãy tưởng tượng như một chiếc xe cứu hỏa đang tiến lại gần rồi đi xa dần, đó là cách nhiều người hình dung để thực hiện bài tập này một cách mượt mà. Thực hiện chậm rãi, kiểm soát hơi thở.
• Mục tiêu: Mở rộng âm vực một cách từ từ, làm quen với việc chuyển đổi giữa các quãng giọng (ví dụ: chest voice – giọng ngực, head voice – giọng đầu), tăng sự linh hoạt cho dây thanh.

Bài tập 6: Hát các nguyên âm trên một nốt nhạc

• Cách thực hiện: Chọn một nốt nhạc ở quãng giọng thoải mái của bạn (có thể dùng đàn piano để lấy nốt chuẩn). Hát lần lượt các nguyên âm A – E – I – O – U (phát âm rõ ràng theo tiếng Việt: A – E – I – Ô – U) trên cùng một nốt nhạc đó. Cố gắng giữ cho âm sắc, độ vang và cao độ của các nguyên âm đồng nhất. Để đảm bảo độ chính xác của nốt nhạc, bạn có thể sử dụng một cây đàn piano đã được lên dây chuẩn. Nhiều dòng đàn piano điện hiện nay như Yamaha P-series hay Casio Privia đều có âm thanh mẫu rất tốt cho việc luyện tập này.
• Mục tiêu: Luyện sự ổn định về âm sắc và kiểm soát hơi thở đều đặn trên từng nốt nhạc.

Bài tập 7: Hát thang âm

• Cách thực hiện: Bắt đầu với một thang âm đơn giản như Đô trưởng (C Major: Đồ – Rê – Mi – Pha – Sol – La – Si – Đố). Hát đi lên và đi xuống theo thang âm, sử dụng một nguyên âm (ví dụ “A” hoặc “U”) hoặc một phụ âm kết hợp nguyên âm (ví dụ “Ma”, “La”, “Nu”). Tập trung vào việc hát đúng cao độ của từng nốt. Luyện tập thang âm với sự hỗ trợ của tiếng đàn piano chuẩn sẽ giúp tai nghe và giọng hát của bạn ngày càng nhạy bén hơn với cao độ.
• Mục tiêu: Rèn luyện khả năng cảm nhận và hát đúng cao độ, làm quen với các quãng nhạc, tăng sự linh hoạt cho giọng hát.

Những lưu ý quan trọng khi thực hiện các bài tập khởi động giọng hát

Để các bài tập khởi động giọng hát phát huy tối đa hiệu quả và đảm bảo an toàn cho giọng hát, bạn cần lưu ý một số điểm sau. Dựa trên kinh nghiệm hướng dẫn nhiều người học, chúng tôi nhận thấy rằng việc tuân thủ những lưu ý nhỏ này sẽ mang lại hiệu quả lớn và đảm bảo an toàn cho giọng hát của bạn.

• Thời lượng hợp lý: Chỉ cần dành khoảng 10-15 phút cho việc khởi động giọng trước mỗi buổi tập.
• Tư thế đúng: Đứng hoặc ngồi thẳng lưng, thả lỏng vai và cổ. Tư thế đúng không chỉ giúp hơi thở tốt hơn mà còn quan trọng khi bạn chơi đàn.
• Lắng nghe cơ thể: Không bao giờ gắng sức hoặc cố hát quá to, quá cao khi khởi động. Nếu cảm thấy đau, rát họng hoặc khó chịu, hãy dừng lại nghỉ ngơi.
• Uống đủ nước ấm: Nước ấm giúp làm dịu và giữ ẩm cho cổ họng. Tránh đồ uống lạnh hoặc có ga trước khi luyện tập.
• Thực hiện nhẹ nhàng: Bắt đầu các bài tập một cách từ từ, nhẹ nhàng, sau đó mới tăng dần cường độ nếu cảm thấy thoải mái.

Kết hợp khởi động vào routine luyện tập âm nhạc của bạn

Để việc khởi động giọng hát trở thành một phần hữu ích trong hành trình âm nhạc, hãy biến nó thành thói quen. Thực hiện các bài tập này trước mỗi buổi tập hát hoặc chơi đàn piano. Sự kiên trì sẽ mang lại những thay đổi tích cực rõ rệt cho giọng hát của bạn.

Xây dựng thói quen khởi động giọng cũng giống như việc bạn lên dây đàn trước mỗi lần chơi – đó là bước chuẩn bị không thể thiếu để đạt được kết quả tốt nhất. Nếu bạn cần xây dựng một lộ trình học tập bài bản hơn, đừng ngần ngại tìm kiếm sự tư vấn từ các trung tâm đào tạo âm nhạc uy tín hoặc những người có chuyên môn.

Lắng nghe giọng hát của bạn

Mỗi người sở hữu một chất giọng riêng và một cơ địa khác nhau. Điều quan trọng là bạn cần lắng nghe và cảm nhận những tín hiệu từ chính giọng hát của mình. Có thể một số bài tập sẽ phù hợp với bạn hơn những bài tập khác. Hãy kiên nhẫn, điều chỉnh và tìm ra những gì tốt nhất cho giọng hát của bạn. Sự am hiểu và trân trọng chính giọng hát của mình là điều mà bất kỳ người thầy tâm huyết nào cũng mong muốn học viên của mình đạt được.

Giải đáp thắc mắc thường gặp về khởi động giọng hát

Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về việc khởi động giọng hát mà chúng tôi đã tổng hợp và giải đáp:

• Khởi động giọng mất bao lâu là đủ?
  Thông thường, 10-15 phút là khoảng thời gian lý tưởng để khởi động giọng hiệu quả.
• Có thể bỏ qua bước khởi động giọng không?
  Không nên. Bỏ qua khởi động làm tăng nguy cơ tổn thương dây thanh quản và giảm hiệu quả luyện tập.
• Trẻ em có cần khởi động giọng hát không?
  Có. Với trẻ em, các bài tập khởi động nên được điều chỉnh cho phù hợp với lứa tuổi, thường dưới hình thức trò chơi để tạo hứng thú, điều này thường được các giáo viên âm nhạc có kinh nghiệm áp dụng.
• Làm gì nếu giọng bị mệt sau khi khởi động?
  Điều này có thể do bạn đã khởi động quá sức hoặc sai kỹ thuật. Hãy giảm cường độ, thời gian và kiểm tra lại cách thực hiện. Nếu tình trạng kéo dài, nên tham khảo ý kiến chuyên gia.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào khác hoặc cần tư vấn sâu hơn về luyện thanh và học nhạc, hãy liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ.

[elementor-template id=”9281″]

Xem thêm:

• 9 Bài Tập Luyện Ngón Piano Hiệu Quả Cho Người Mới Bắt Đầu
• Lợi ích của việc học đàn piano
• Cách đặt tay trên bàn phím piano

Hy vọng 7 bài tập khởi động giọng hát này sẽ giúp bạn tự tin hơn trên hành trình chinh phục âm nhạc. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ mang lại những buổi tập hiệu quả và niềm vui trọn vẹn. Để tìm hiểu thêm các kiến thức hữu ích hoặc nhận tư vấn về lựa chọn nhạc cụ và lộ trình học tập, đừng ngần ngại khám phá thêm tại website trungnguyenpiano.com hoặc hotline 0326.630.975.